कोविड १९ संकटाच्या वेळी आयुष मंत्रलायभारत सरकार (Ministry of AYUSH, Gov. Of India)यांनीप्रतिकारशक्ती वाढवणे व स्वत: ची काळजी घेण्यासाठी काही उपाययोजना सुचवल्या आहे.

 

कोविड १९ संकटाच्या वेळी आयुष मंत्रलायभारत सरकार (Ministry of AYUSH, Gov. Of India)यांनीप्रतिकारशक्ती वाढवणे व स्वत: ची काळजी घेण्यासाठी काही उपाययोजना सुचवल्या आहे.

 

कोविड १९ च्या उद्रेकानंतर, जगातील संपूर्ण मानवजातीला त्रास होत आहे. शरीराची नैसर्गिक संरक्षण प्रणाली (रोग प्रतिकारशक्ती) उत्तम आरोग्य राखण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका निभावते. आपल्या सर्वांना माहित आहे की प्रतिबंद हे उपचार करण्यापेक्षा चांगला असतो. आत्तापर्यंत कोविड -१९ वर कोणतेही औषध नसले तरी या काळात आपल्या प्रतिकारशक्तीला चालना देणारे प्रतिबंधक उपाय करणे चांगले होईल. आयुर्वेद, जीवन विज्ञान आहे, निरोगी आणि आनंदी जीवन जगण्यासाठी निसर्गाच्या देणग्यांचा वापर करतो. आयुर्वेद प्रतिबंधात्मक काळजी वर व्यापक ज्ञानाचा आधार आहे, "दिनचर्या" रोजचा दिनक्रम आणि "ॠतुचर्या" या संकल्पनेतून निरोगी आयुष्य टिकवण्यासाठी आयुर्वेदाचा उपयोग होऊ शकतो.

 

स्वतःबद्दल जागरूकराहुन आणि प्रत्येकजण आपली प्रतिकारशक्तीची वाढऊन आणि टिकवून ठेवू शकतो. यावर आयुर्वेद शास्त्रत जोर देण्यात आला आहे. आयुष मंत्रालय श्वसन आरोग्याच्या विशेष संदर्भात प्रतिबंधात्मक आरोग्य उपाय आणि रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी खालील स्वमं काळजी मार्गदर्शक तत्त्वांची शिफारस करत आहे.

 

सामान्य उपाय

·         दिवसभर गरम पाणी प्या.

·         आयुष मंत्रालयाने सांगितल्यानुसार कमीतकमी ३० मिनिटांसाठी योगासन, प्राणायाम आणि ध्यान साधनेचा अभ्यास करावा.

 (#YOGAatHome #StayHome #StaySafe)

·         हळदी (हळद), जिरा (जिरे), धनिया (धणे) आणि लहसुन सारखे मसाले ( लसूण) स्वयंपाकात वापरण्याची शिफारस केली जाते.

 

आयुर्वेदिक रोग प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी उपाय

·         च्यवनप्राश 10 ग्रॅम (1चमचा) सकाळी घ्या.

मधुमेह असलेल्यांनी साखर विराहीत च्यवनप्राश घ्यावे.

·         दिवसातून एक किंवा दोनदा तुळशी (तुळस), दालचिनी (दालचिनी), कालिमिर्च (काळी मिरी), सुठं (कोरडा आले) आणि मुनक्का (मनुका) पासून बनविलेले हर्बल चहा / काढा प्या. आवश्यक असल्यास गूळ (नैसर्गिक साखर) आणि / किंवा ताजे लिंबाचा रस घाला.

·         गोल्डन मिल्क :- अर्धा चहाचा चमचा हळद (हळद) चूर्ण १५० मिली गरम दुधात - दिवसातून एकदा किंवा दोनदा.

 

 आयुर्वेदिक पंचकर्म प्रक्रिया

·         नाकाव्दारे (नस्य): - तीळ तेल / नारळ तेल किंवा तूप दोन्ही नाकपुड्यांमध्ये (प्रतिमर्ष नस्य) सकाळी आणि संध्याकाळी घाला.

·         तेलचा गुळणा करणे:- १ चमचा तीळ किंवा नारळ तेल तोंडात घ्या.  2 ते 3 मिनिटे तोंडात फ़िरवा घ्या आणि त्या नंतर थुंकून घ्या आणि त्यानंतर गरम पाण्याने तोंड स्वच्छ धुवा. दिवसातून एकदा किंवा दोनदा हे करता येते.

 

कोरड्या खोकल्यासाठी

·         ताजी पुदिना (पुदीना) पाने किंवा अजवाईन (कॅरवे बियाणे) सह स्टीम इनहेलेशन(वाफ़) दिवसातून एकदा किंवा दोनदा घ्या.

·         खोकला किंवा घशात जळजळ झाल्यास लवंग (लवंग) पावडर नैसर्गिक साखर / मधात मिसळले घ्या.

 

या सामान्यतः कोरडे खोकला आणि घसा खवखवणे यावरील उपाययोजना आहेत.

तथापि, ही लक्षणे कायम राहिल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घेणे चांगले. एखाद्या व्यक्तीच्या सोयीनुसार वरील उपायांचे शक्य तितक्या प्रमाणात पालन केल्या जाऊ शकते. देशभरातून नामांकित वैद्यांचे अनुसरण करून या उपायांची शिफारस केली जाते कारण ते कदाचित एखाद्या व्यक्तीच्या संक्रमणापासून वाचण्यासाठी प्रतिकारशक्ती वाढवू शकतात.

 

उपरोक्त सल्लागार कोविड 19 वर उपचार असल्याचा दावा करत नाही.

Disclaimer: The above advisory does not claim to be treatment for COVID 19.

 

Ministry of Ayush, Govt. of India,  circular link

Ref: - http://ayush.gov.in/event/ayurveda-immunity-boosting-measures-self-care-during-covid-19-crisis

 

STAY HOME STAY SAFE